Arda Çağlayaner

Klinik Psikolog kimdir?

Psikoloji veya PDR lisans mezunu olup klinik psikoloji alanında yüksek lisans derecesi alanlar ile diğer lisans programlarından mezun olup klinik psikoloji alanında hem yüksek lisans hem de doktora derecesini alanlar ‘klinik psikolog’ unvanını kullanabilir.

Klinik Psikolog ne yapar?

Danışanlarına eğitimini aldığı terapi ve psikolojik destek hizmetlerini sunar.
Eğitimini almış olmak kaydıyla testler ve envanterler uygular, yorumlar.
Toplum ruh sağlığını korumaya yönelik faaliyetlere katılır, katkı sağlar.

Klinik psikologların bağımsız olarak psikoterapi uygulayabileceği alanlar nelerdir?

Yürürlükteki sağlık mevzuatına göre klinik psikologların psikoterapi yapabilecekleri durumlar şu şekilde sıralanmıştır:

• İhmal ve terk
• Kötü muamele
• Hastalık ve tedavi sonrası dönem
• Eğitim ve okuma yazma ile ilgili problemler
• İş ve işsizlikle ilgili problemler
• Sosyal çevreyle ilgili problemler
• Çocuklukta olumsuz yaşam olaylarıyla ilgili problemler
• Yetiştirmeyle ilgili diğer problemler
• Primer destek gruplarıyla ilgili diğer problemler (Eş, aile, ebeveyn, akraba problemleri)
• Psikososyal durumlarla ilgili problemler
• Cinsel yönelim, davranış ve uyumla ilgili danışma
• Sağlık servislerine diğer danışma ve tıbbi tavsiye için gelen kişiler (Bağımlılıklar, teşhis edilmemiş korku verici şikâyetler)
• Yaşam yönetimi güçlüğü ile ilgili problemler

Birinin Psikolog ya da Klinik Psikolog olup olmadığını nasıl doğrulayabilirim?

Psikolog olduğunu lisans diploması ile, Klinik Psikolog olduğunu yüksek lisans diploması ile doğrulayabilirsiniz.

Hangi yönelimi kullanıyorsunuz?

Kendimi psikodinamik ve varoluşçu ekollere yakın hissetmekle birlikte yüksek lisansta şema terapi ekolünün eğitimini aldım. Şu anda bu ekolün çoğu unsurunu kullanmakla beraber katı bir şema terapi uygulamaktansa eklektik bir yaklaşımı tercih ediyorum. Kariyerimi varoluşçu ekol üzerinden sürdürmeyi planlıyorum ve Ekim 2021’den beri Temel Varoluşçu Analiz Eğitimimi almaktayım.

Süpervizyon alıyor musunuz?

Evet, zaman zaman alanında uzman psikoterapistlerden süpervizyon alıyorum.

Terapi sürecinin online yürütülmesi hakkındaki düşünceleriniz nedir?

Fiziksel terapi seanslarını online yapmaya başlamam pandemi ile birlikte oldu. Öncesinde online terapi hakkında bazı kaygılarımın olduğunu söyleyebilirim. Ki ilk bir ayda zorlandığımı da ifade etmeliyim. Ancak süreç ilerledikçe online terapinin fiziksel bir odada gerçekleşen terapiye kıyasla belirgin bir farkı olmadığını gördüm. Şu anda da bir ofise bağlı çalışmadığım için seanslarımı online olarak sürdürüyorum. Bir sonraki bölümde online terapi hakkında daha detaylı bilgi bulacaksınız.

_{*Bu bölümün bir kısmı Türk Psikologlar Derneğinin web sayfasından derlenmiştir.}

Online terapi her ne kadar pandemi dolayısıyla gündeme gelmiş gibi görünse de çeşitli avantajları nedeniyle yıllardan beri uygulanmakta olan bir terapi çeşididir. Başlıca avantajları; yurtdışından anadilde terapi alabilme, yol masrafları ve zamandan tasarruf, seyahat esnekliği, sokağa çıkmakta sıkıntı yaşayan ya da yerleşim yerlerine uzakta yaşayan bireyler için terapi imkânı sağlamasıdır. Birçok araştırma online terapinin yüz yüze terapiyle aynı verimliliğe sahip olduğunu ortaya koymaktadır, zira terapi sürecinde asıl olan terapist ve danışan arasındaki terapötik ilişkidir.

Bu noktada online terapiyi bazı başlıklar altında ele alacağım;

Danışanın Uygunluğu

• Danışanın klinik ve bilişsel durumu: Danışan etkili bir şekilde katılım sağlayabilir mi? (Bazı bireyler veya tanı grupları online terapi için uygun olmayabilir)
• Danışanın online terapi için yeterli teknolojik kaynakları var mı?
• Danışan söz konusu teknolojiyi kullanabilir mi?
• Danışanın terapi seansı için uygun fiziksel alanı var mı? (Yalnız kalabileceği sessiz bir ortam)

Teknoloji

• Danışanın video görüşmesi için yeterli bir internet bağlantısı var mı? (Minimum 5, tercihen 10 mbsn’lik stabil bir internet bağlantısı gereklidir)
• Danışan Skype yazılımını ya da alternatiflerini kullanabiliyor mu?
• Kullanılan ağ ve bilgisayar / tablet / telefon güvenli mi?
• Seans öncesinde teknik aksaklıklara karşı gerekli kontrolleri yaptınız mı?

Etik Konular

• Unutmayın: Online terapide de fiziksel bir terapi odasında geçerli etik ilkelerin hepsi geçerlidir.
• Terapi sürecine başlanmadan önce danışandan dijital ortamda imzalanan bir onam formu ve acil durumlarda ulaşılabilecek kişi bilgisi alınır.

Seans Ortamı

• Seansın yapılacağı ortam gizlilik sağlıyor mu?
  (Bulunulan ev ya da ofiste bir başkası varsa odanın kapısı seans süresince kapalı tutulmalıdır, yine de gerekli gizliliğin sağlandığını düşünmüyorsanız beyaz ses cihazı kullanabilirsiniz)
• Etrafta / arkaplanda dikkat dağıtıcı unsurlar var mı?
• Kameranız göz teması kurabilecek biçimde ayarlanmış mı?
  (İdeal göz teması için bir bilgisayar kullanın, bilgisayarınız yoksa telefon veya tabletinizi sabit bir yere dayayabilirsiniz)
• Görüntü ve ses kalitesi yeterli mi?

Eğer bu koşulları sağlayabiliyorsanız online terapi için hazırsınız demektir 😊

_{*Bu bölümde Türk Psikologlar Derneği web sitesinde yer alan Online Terapi Hakkında Uluslararası Bazı Yönlendirmeler içeriğinden yararlanılmıştır.}